Một số giải pháp nâng cao hiệu quả phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực trong lĩnh vực đầu tư công trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn
Trong thời gian qua, công tác phòng ngừa, đấu tranh đối với các hành vi tham nhũng trong quản lý, phân bổ, sử dụng vốn đầu tư có nguồn gốc từ ngân sách nhà nước đã có nhiều chuyển biến tích cực, các cơ quan chức năng từ Trung ương đến địa phương đã nhận thức được tác hại của tham nhũng đối với đất nước và đã đề ra nhiều giải pháp để hạn chế tiến tới đẩy lùi tham nhũng trong lĩnh vực này. Tỉnh Lạng Sơn đã chỉ đạo và thực hiện quyết liệt, đồng bộ các quy định về phòng chống tham nhũng tiêu cực và đạt đựợc nhiều kết quả tích cực góp phần quan trọng trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, giữ vững ổn định chính trị, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường, củng cố thêm niềm tin của Nhân dân. Việc thực hiện các quy định pháp luật về phòng, chống tham nhũng thông qua thực hiện công khai, minh bạch trong các hoạt động đầu tư công (phân bổ vốn, thẩm tra, thẩm định chủ trương đầu tư, dự án, đấu thầu, nghiệm thu, giải ngân, thanh quyết toán…); công tác kiểm tra, xem xét và giải quyết các kiến nghị, đơn thư tố cáo về quá trình thực hiện, đấu thầu các dự án đầu tư công…; thực hiện kết luận thanh tra, kiểm toán chỉ ra; luân chuyển vị trí công tác trong thực hiện nhiệm vụ có liên quan hoạt động đầu tư….đã được các cơ quan, đơn vị triển khai tốt, bước đầu đã tạo sự chuyển biến tích cực trong công tác phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực tại ngành, đơn vị, địa phương.
Đoàn thanh tra Sở Kế hoạch và Đầu tư thực hiện cuộc thanh tra chuyên ngành tại UBND huyện Hữu Lũng.
Để tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp trong đấu tranh PCTN, TC trong lĩnh vực đầu tư công tại tỉnh, bảo đảm đúng mục đích, yêu cầu theo quy định pháp luật; trong thời gian tới Sở Kế hoạch và Đầu tư đề xuất cần tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp như sau:
Một là, tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 05-CT/TU ngày 12/5/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về công tác PCTN, lãng phí trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 – 2025 và các văn bản của Trung ương, của tỉnh trong triển khai thực hiện công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (PCTN, TC); tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động của cơ quan, đơn vị, địa phương và toàn thể Nhân dân trên địa bàn tỉnh; kiên quyết đấu tranh, loại bỏ tư tưởng né tránh, sợ trách nhiệm, thiếu quyết tâm trong PCTN, TC. Đồng thời, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện tốt quy tắc ứng xử, đạo đức nghề nghiệp, xây dựng văn hóa liêm chính, không tham nhũng, tiêu cực đối với công chức, viên chức trong toàn tỉnh. Đưa nội dung PCTN, TC gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống,“tự diễn biến”,“tự chuyển hóa” vào chương trình đào tạo, bồi dưỡng và là nội dung quan trọng trong sinh hoạt cơ quan định kỳ.
- Hai là, tiếp tục triển khai có hiệu quả các quy định pháp luật liên quan đến phân bổ, quản lý, sử dụng vốn đầu tư công như: Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách, Luật Xây dựng, Luật Đất Đai, Luật Đấu thầu.... ; rà soát, nghiên cứu tham mưu đề xuất các Bộ, ngành Trung ương chỉnh sửa, bổ sung những quy định pháp luật còn bất cập, chồng chéo, kịp thời khắc phục các vướng mắc trong việc triển khai thực hiện các chương trình, dự án đầu tư công.
- Ba Là, tăng cường công khai, minh bạch trong lập, phân bổ, giao kế hoạch vốn đầu tư công giai đoạn trung hạn và hằng năm để bảo đảm các chương trình, dự án bố trí trong kế hoạch đầu tư công trung hạn và hằng năm phải có đầy đủ các thủ tục đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư công; đối với kế hoạch đầu tư trung hạn, các chương trình, dự án phải được cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư, trong đó có ghi rõ mục tiêu, quy mô, nguồn vốn và cân đối các nguồn vốn để thực hiện. Đối với kế hoạch đầu tư công hằng năm, các chương trình, dự án phải có quyết định đầu tư do cấp có thẩm quyền quyết định. Trong việc phân bổ vốn cho từng dự án cụ thể phải thực hiện theo đúng thứ tự ưu tiên, nguyên tắc đã được quy định trong Luật Đầu tư công. Bảo đảm bố trí đủ vốn để hoàn thành dự án theo tiến độ đã được quy định.
- Bốn là, tăng cường công khai, minh bạch trong công tác đấu thầu ở tất cả các khâu (từ lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu, lập, đánh giá và phê duyệt hồ sơ mời thầu, đánh giá, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu…), đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật về đấu thầu; thực hiện đấu thầu qua mạng đảm bảo theo lộ trình quy định, xử lý nghiêm các trường hợp thực hiện chỉ định thầu không đảm bảo hạn mức theo quy định.
- Năm là, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu và chủ đầu tư đối với từng dự án cụ thể và chịu trách nhiệm về kết quả tự kiểm tra việc chấp hành pháp luật về quản lý đầu tư xây dựng cơ bản đối với dự án, công trình do ngành, địa phương, đơn vị thực hiện. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, kịp thời theo dõi, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, phòng ngừa, xử lý các hành vi tham nhũng, tiêu cực liên quan đến công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, quy hoạch, lập dự toán, đấu thầu, thanh quyết toán kinh phí... ; khi triển khai thực hiện các dự án, công trình; tăng cường công khai, minh bạch về thông tin của dự án, công trình (địa điểm, nguồn vốn, thời gian, đơn vị thực hiện...). Trường hợp để xảy ra tham nhũng, tiêu cực thuộc ngành, lĩnh vực, địa bàn được giao phụ trách quản lý thì cấp ủy, người đứng đầu cơ quan, chính quyền địa phương phải chịu trách nhiệm trước Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh và xem xét, xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
Sáu là, phát huy vai trò, trách nhiệm của chính quyền, các sở, ban, ngành và tính tiên phong, gương mẫu của công chức, viên chức, nhất là người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo triển khai, thực hiện công tác PCTN, TC; tiếp tục nâng cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của các cơ quan dân cử và đại biểu dân cử, cơ quan báo chí, cán bộ, công chức và Nhân dân trong PCTN, TC trong lĩnh vực đầu tư công; tăng cường giám sát, phản biện xã hội đối với các chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội, công tác đầu tư xây dựng cơ bản (nhất là đối với các công trình, dự án trọng điểm của tỉnh và địa phương); việc thực thi trách nhiệm, quyền hạn của các cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền trong PCTN, TC và trong phát hiện, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, tiêu cực. Các cơ quan quản lý vốn, dự án đầu tư công tiếp tục thực hiện tốt các quy định về chuyển đổi vị trí công tác; kiểm soát tài sản thu nhập, kê khai tài sản; ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp; thực hiện tốt công tác tiếp công dân, giải quyết kiến nghị, đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến lĩnh vực quản lý.
Bảy là, đẩy mạnh chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành; siết chặt quản lý, chống thất thoát, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí trong giải ngân vốn đầu tư công và khi triển khai thực hiện đầu tư công trên địa bàn tỉnh.
Tám là, tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát chấp hành kỷ luật, kỷ cương trong quản lý đầu tư công từ khâu lập, phân bổ, chuẩn bị đầu tư, đấu thầu, thi công đến khâu hoàn thành, thanh quyết toán dự án, đặc biệt là các chương trình, dự án trọng điểm, các dự án được phân cấp quản lý. Xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm về kế hoạch đầu tư công, thực hiện dự án đầu tư công theo quy định./.
Lô Đức Thắng - Sở Kế hoạch và Đầu tư